Temat artykułu zrodził się przy okazji rozmowy ze znajomą, która opowiadała mi jak to jej mąż pracujący w ochronie sklepu jednej ze znanych sieci, obserwował przez kilka dni młodą, jak się wyraził wytworną kobietę, która pozwalała sobie na „zakupy” bez zapłaty. Kobieta przychodziła do sklepu co drugi dzień. Długo spacerowała między półkami z towarem. Nikt nie zaobserwował czy coś zabierała niemniej z pólek znikały pasty do zębów. Towar raczej w niewysokiej cenie.
Moja znajoma z przejęciem w głosie prowadziła rozważania czy to złodziejka czy może – kleptomanka.
Kleptomania bowiem definiowana jest jako powtarzająca się niemożność powstrzymania od impulsu dokonania kradzieży. Impuls do zabrania czyjejś własności jest tak silny, że osoba, którą kieruje odrzuca wszystkie znane sobie normy i zasady społeczne. Charakterystyczny jest też fakt, że impuls ten utrzymuje się w czasie. Kleptoman nie ma możliwości wpływu na pojawienie się impulsu, a próby powstrzymania się przed kradzieżą nie dają efektów. Zaznaczyć należy, że u osoby cierpiącej na kleptomanię towarzyszy narastające napięcie emocjonalne, rozładowywane właśnie tylko poprzez dokonanie kradzieży. Pojawia się wówczas swego rodzaju ulga lub wręcz uczucie przyjemności związane z uwolnieniem się od trudnego do zniesienia napięcia.
Kleptomania klasyfikowana jest medycznie jako zaburzenia nawyków i popędów. Jest trudna w diagnostyce i leczeniu. Osoby borykające się z tego rodzaju zaburzeniem rzadko szukają pomocy. Trafiają na leczenie po tym jak zostaną przyłapane na przysłowiowym „gorącym uczynku”.
Częściej spotykana u kobiet swa przyczynę może mieć w mechanizmie określanym w psychologii jako odreagowywanie. Osoba przezywająca duże napięcie dąży do jego rozładowania. W tym przypadku kradzieżą. Innym mechanizmem powstawania kleptomanii jest depresja. W tym wypadku kradzież dokonywana jest z podświadoma chęcią ukarania za popełniony czyn. Zdarza się to jednak bardzo rzadko.
Leczenie jest oparte głównie na psychoterapii. Poznanie i zrozumienie impulsu, który popycha do kradzieży daje szansę na pożegnanie z kleptomanią.
Renata Englart Janosz
Na zlecenie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
„Czas aktywności szansą na zmiany. Projekt realizowany na terenie Gminy Kęty.”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
